هفته سی و ششم بارداری

با رشد سریع جنین کم کم به پایان بارداری نزدیک می‌شوید. ماه دیگر این موقع کودک نازنینتان را در آغوش گرفته‌اید بدون شک این چند هفته پایانی به اندازه 8 ماهی که گذرانده‌اید به نظرتان طولانی و دیر می‌گذرد اما می‌گذرد، نگران نباشید این روزها مثل باد و برق می‌رود فقط کافی است برای این چند هفته آماده باشید. هفته سی و ششم بارداری موارد مهمی را باید مدنظر قرار دهید که در ادامه می‌خوانید.

وضعیت جنین در هفته سی و ششم بارداری

وزن جنین در هفته سی‌وشش هر روز زیاد می‌شود، تقریبا روزی 30 گرم. وزن او حدود 2622 گرم است و حدود 47.4 سانتی‌متر طول دارد. ناخنهای جنین در هفته 36 بارداری به قدری بلند شده که می‌تواند در همان رحم خودش را بخاراند. تنها اندامی که هنوز در هفته 36 بارداری کامل نشده شش های جنین است. در این صورت ممکن است فرزند شما در این هفته آماده به دنیا آمدن باشد.
موهای کرک مانند او و همین‌طور ورنیکس (ماده نسبتا چربی که بدن او را پوشانده بود و از پوست او در برابر مایع آمنیوتیک محافظت می‌کرد) در حال ناپدید شدن هستند.
جنین در 36 هفتگی همه این مواد را به همراه دیگر ترشحاتی که به درون مایع آمنیوتیک می‌ریزند، می‌بلعد و این مواد تا زمان تولد در شکم او باقی خواهند ماند. این مخلوط سیاه‌رنگ که مکونیوم نامیده می‌شود، اولین مدفوع کودک شما را تشکیل خواهد داد.
در انتهای هفته سی ‌و ‌شش بارداری شما کامل شده است. به کودکانی که در بین هفته‌های سی و هفتم و چهل و دوم به دنیا بیایند کامل می‌گویند، به آن‌ها که قبل از 37 هفته به دنیا می‌آیند نارس و بعد از 42 هفته دیررس می‌گویند.
معمولا سر جنین در هفته 36 بارداری به‌طرف پایین قرارگرفته است که برای یک زایمان راحت مناسب‌تر است.
درصورتی‌که وضعیت کودک شما به این شکل نباشد پزشک یا ماما از شما خواهد خواست که در هفته آینده برای تغییر وضعیت قرار گرفتن کودک در رحم برنامه‌ریزی کنید، برخی تمرینات ورزشی به این چرخش کمک خواهند کرد.
به ندرت پیش می‌آید که پزشک یا ماما سعی کنند که با انجام حرکات آرام و نرم از روی شکم وضعیت قرار گرفتن کودک در رحم را تغییر داده و سر او را به‌طرف پایین برگردانند.
جفت جنین هم در این زمان نقش کمتری بر عهده دارد و با تولید هورمونهایی او را بیش از پیش از بدن شما مستقل می‌کند. او حالا یک جفت کلیه دارد که به خوبی کار می‌کنند و کبدش هم بخشی از مواد زائد را پالایش می‌کند. اما پادتنها هنوز از طریق جریان خون شما برای کودک تهیه می‌شود. این پادتنها او را از ابتلا به سیاه سرفه، سرخک و حتی سرماخوردگی و آنفلوآنزا محافظت می‌کند.

قد: 47.4 سانتی متر
وزن: 2622 گرم

وضعیت مادر در هفته سی و ششم بارداری

حالا و در هفته سی و شش بارداری خود شما هم حدود 11 تا 14 کیلوگرم وزن اضافه کرده‌اید و وزنتان در هفته های آخر حاملگی دیگر اضافه نخواهد شد. با رشد کودک شما و تنگ شدن فضای اندام‌های داخلی ممکن است کمتر از چند هفته پیش احساس گرسنگی کنید. در این مرحله استفاده از غذاهای سبک‌تر در دفعات بیشتر مناسب خواهد بود. با پایین‌تر رفتن کودک شما و نزدیک شدن او به لگن ممکن است سوزش معده از بین رفته و تنفس هم برایتان راحت‌تر شود.
درصورتی‌که این اولین حاملگی شما باشد احتمال پایین‌تر رفتن کودک و نزدیک شدن او به لگن پیش از زمان زایمان بیشتر است. با این‌حال درصورتی‌که این اتفاق بیفتد شما فشار بیشتری در قسمت پایینی شکم خود احساس خواهید کرد که درنتیجه راه رفتن و پیاده‌روی برایتان سخت و آزاردهنده خواهد شد.
برخی خانم‌ها می‌گویند که در این حالت احساس می‌کنند یک توپ بولینگ را بین پاهای خود حمل می‌کنند و نزدیک است این توپ بیرون بیفتد. البته نگران نباشید او بیرون نمی‌افتد!
همچنین ممکن است انقباض‌های عضلانی براکستون- هیکس در این دوران بیشتر رخ دهند. مجددا با پزشک خود تماس بگیرید و در مورد نحوه تماس با او درزمانی که فکر می‌کنید درد زایمان شروع‌شده است هماهنگی مجددی به عمل‌آورید.
قاعده کلی این‌گونه است که شما باید هنگامی با وی تماس بگیرید که انقباضات متناوب عضلات شکم هر 5 دقیقه یک‌بار و به مدت حدود یک ساعت رخ بدهند.
البته درصورتی‌که هنوز هفته سی و هفتم را نگذرانده‌اید و نشانه‌های زایمان زودرس را مشاهده می‌کنید باید فورا به او خبر بدهید.
همچنین در صورت پاره شدن کیسه آب (یا حتی اگر گمان کردید که ترشحاتی از جنس مایع آمنیوتیک را مشاهده می‌کنید)، کاهش فعالیت کودک، خونریزی واژن، تب، سردردهای شدید، درد در ناحیه شکم و یا تغییر وضعیت بینایی به‌سرعت با پزشک خود تماس بگیرید.
حتی اگر حاملگی شما بدون عوارض و مشکل جدی طی می‌شود، بهتر است در ماه آخر از پرواز با هواپیما خودداری کنید؛ زیرا در هنگام پرواز احتمال بروز درد زایمان بیشتر است.
البته بسیاری از خطوط هوایی به خانم‌هایی که کمتر از 7 روز (و در بعضی موارد کمتر از یک ماه) به زایمانشان باقی‌مانده است اجازه سوارشدن به هواپیما را نمی‌دهند.

علائم مهم هفته سی و ششم بارداری

از تکرر ادرار نترسید و مرتب مثانه خود را تخلیه کنید. درصورتی‌که مراقب شما، آزمایشات مربوط به غربالگری استرپتوکوک‌های گروه B را درخواست کرد، با توجه به اینکه نمونه کشت غربالگری از ناحیه واژن و رکتوم تهیه می‌شود، نگران نباشید.
این تست برای این است که در صورت آلودگی شما، درمان صورت گیرد تا آلودگی به نوزادتان منتقل نشود.
مثل خیلی از مادران باردار دیگر در سه ماهه سوم، در هفته 36 بارداری، کج راه رفتن مثل پنگوئن را تجربه می‌کنید. این نوع راه رفتن جدید ابتکار شما نیست، بلکه مربوط به بافت پیوندیتان است، هورمونها باعث سست و نرم شدن بافت بدنتان می‌شوند. به ویژه حالا که نزدیک روز موعود می‌شوید این اتفاق مهم است. فرزندتان باید در استخوانهای لگن شما جا شود پس چه خوب است که استخوانهایتان در این مرحله انعطاف پذیرتر باشند. این شیوه آماده سازی بدنتان برای خارج کردن یک بچه بزرگ از جایی کوچک است.

در هفته سی و ششم بارداری چی بخوریم؟

با نزدیک‌تر شدن به پایان بارداری، خستگی بیشتر در شما نمایان می‌شود. اگر در روز 8 لیوان آب بنوشید، احساس خستگی کمتری خواهید داشت. البته باید سختی دستشویی رفتن‌های مکرر را به جان بخرید و در برابر وسوسه نوشیدن آب کمتر مقاومت کنید.

وعده‌های غذایی زیاد با حجم کم را جایگزین وعده‌های سنگین غذایی کنید. غذاهای شیرین باعث افزایش قند خون و انرژی و قوای جسمانی در شما می‌شود اما بعدازاینکه تحلیل رفت، باعث تشدید احساس خستگی در شما خواهد شد.

سونوگرافی هفته سی و شش بارداری

تصویر سونوگرافی جنین در هفته سی و ششم بارداری در ظاهر بسیار شبیه آن چیزی است که قرار است 4 هفته بعد و هنگام زایمان ببینید. صورت جنین تقریبا شبیه هنگام تولدش است. در هفته های باقی مانده جنین تقریبا هر هفته 250 گرم وزن اضافه خواهد کرد تا زمان تولد وزن مناسبی داشته باشد.

لیست کارهای مهم در هفته 36 بارداری

• اگر حرکات جنین شما طی 24 تا 48 ساعت قبل کاهش واضح داشته با پزشک خود مشورت کنید. بهترین حالت سنجش حرکات جنین این است که طی یک ساعت 10 حرکت یا ضربه را احساس کنید و اگر تعداد آن از 5 حرکت کمتر باشد با پزشک مشورت کنید.
• برنامه زایمانتان را یک بار دیگر با پزشک و ماما مرور کنید.
• تا میتوانید بخوابید و استراحت کنید چون بعد از تولد نوزاد امکان استراحتتان کم می‌شود.
• برای گیفتی که می‌خواهید بعد از تولد نوزاد به دوستان و آشنایانتان بدهید، نیز برنامه ریزی کنید.

مشکلات هفته سی و ششم بارداری

در صورت بروز هریک از مشکلات زیر با پزشک/ ماما تماس بگیرید یا مراجعه کنید :

• خونریزی واژینال یا لکه بینی (مراجعه کنید)
• انقباضات رحمی، بیش از 6 بار (مراجعه کنید)
• فشار به شکم و زیر دل به همراه انقباضات پراکنده ولی با شدت بیشتر از همیشه(تماس بگیرید)
• سردرد متوسطی که به استامینوفن پاسخگو نباشد(مراجعه کنید)
• سردرد شدید و مقاومی که با سرگیجه، تاری دید و غش همراه است(سریعا مراجعه کنید)
• دردهای لگنی متوسط(تماس بگیرید)
• درد به همراه تب یا خونریزی(مراجعه کنید)
• تهوع گاهی اوقات، یک‌بار در روز، بیش از 3 بار در روز مابین وعده‌های غذایی (تماس بگیرید)
• تهوع به همراه درد و تب(مراجعه کنید)
• تب و لرز(مراجعه کنید)
• ترشحات آبکی فراوان، ترشحات زرد، سبز، خاکستری(مراجعه کنید)
• تعریق در دست‌ها، صورت و پاها(مراجعه کنید)
• افزایش ناگهانی وزن(تماس بگیرید)
• تنگی نفس شدید(مراجعه کنید)
• خارش شدید(تماس بگیرید)
• تکرر ادرار به همراه سوزش، تب، درد شکمی یا درد کمر(در اولین فرصت مراجعه کنید)

بارداری چندقلویی

به دنیا آوردن یک نوزاد به اندازه کافی ترسناک است اما اگر دو یا چند تا باشند چه؟ امروزه زایمان دوقلو و سه قلو افزایش یافته و علت آن هم فناوریهای باروری و همچنین افزایش سن مادران است. اما زایمان چهارقلو یا بیشتر به ندرت اتفاق می‌افتد. چندقلوها اغلب زودتر به دنیا می آیند. 60 درصد دوقلوها، 90 درصد سه قلوها و درصد زیادی از چهارقلوها و بالاتر، قبل از موعد به دنیا می‌آیند. بسیاری از حاملگیهای دوقلویی 36 هفته و بارداریهای سه قلویی 32 هفته به طول می انجامد.
نوع زایمان به سلامت شما، سلامت کودک، تعداد کودکان، وزن و نحوه قرارگیری آنان در رحم بستگی دارد. اگر تعداد کودکان سه تا یا بیشتر باشد، اغلب زایمان به صورت سزارین انجام می‌شود.

توصیه به پدران

در 36 هفتگی بارداری همسرتان، همواره گوشی تلفن همراه خود را شارژ نگه دارید و همراهتان داشته باشید. به مسائل مربوط به روز زایمان فکر کنید و برنامه کاری خود را برای آن روز مرتب کنید. رییس تان را مطلع کنید که در طول این ماه آخر همواره باید به خانه نزدیک باشد همچنین درباره برنامه کاریتان پس از تولد بچه هم صحبت کنید اگر تا به حال درباره مرخصیهای پس از زایمان درخواستی نکرده اید الان وقتش است.

مسافرت در روزهای پایانی حاملگی

قبل از اینکه در این هفته های پایانی حاملگی بخواهید با هواپیما به قصد حضور در مراسم عروسی فامیل مسافرت کنید کمی بیشتر فکر کنید. بهتر است از خانه زیاد دور نشوید تا در صورت شروع درد زایمان به اندازه کافی به بیمارستان نزدیک باشید یکی از شرطهای برخی شرکتهای بیمه این است که در آخرین ماه حاملگی حداکثر یک ساعت تا بیمارستان فاصله داشته باشید. سایر قوانین را باید با مشاور شرکتهای بیمه‌تان بررسی کنید. اگر مجبورید به مسافرت بروید یک نسخه از پرونده پزشکی خود را به انضمام شماره تلفن پزشکتان همراه داشته باشید.

لوازم مورد نیاز برای بیمارستان

برای رفتن به بیمارستان به منظور زایمان برخی وسایل را باید از قبل آماده کرده و در ساک زایمانتان قرار دهید. از جمله این وسایل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• لوازم ضروری: تلفن همراه، کارت شناسایی خود و همسرتان و دفترچه بیمه را باید همراه داشته باشید.
• لباس: یک لباس خواب مرتب و چند لباس زیر و دمپایی و حوله همراهتان باشد.
• برای بچه: سه یا چهار لباس زیر، یک لباس رو یا پتو برای رفتن به خانه را نیز باید با خودتان داشته باشید.

خبرگزاری برای اطلاع رسانی تشکیل دهید

یک شبکه خبری کوچولو درست کنید: ممکن است بخواهید تولد نوزادتان را به افراد زیادی اطلاع دهید.
نام آن‌ها را به همراه شماره تماس یا آدرس ایمیل در یک لیست بنویسید و آن لیست را به یکی از دوستانتان بدهید. او می‌تواند این خبر را در همان لحظات اولیه تولد نوزادتان پخش کند.
در این صورت شما کافی است تنها یک تماس بگیرید. یک نفر از همکارانتان را هم در آن لیست قرار دهید تا خبر در محل کار شما هم پخش شود.
از همسر یا کسی که در زمان زایمان شما را همراهی می‌کند بخواهید تا مسئولیت بخش اطلاع‌رسانی تلفنی را بر عهده بگیرد! او می‌تواند کارها را راه بیندازد و مشکلات احتمالی را حل‌وفصل کند.

ورم بارداری در هفته سی و ششم بارداری

ورم بارداری مشکلی است که معمولا در تمام خانم‌ها به‌طور طبیعی رخ می‌دهد. این تغییر که از ابتدای هفته 34 یا 35 آغاز می‌شود حتی در خانم‌هایی که هیچ مشکل فیزیکی در طول بارداری نداشته‌اند، اتفاق می‌افتد.
در این شرایط متوجه می‌شوید که انگشتر و حلقه‌تان در انگشتتان به‌راحتی قبل در دست نمی‌چرخند و کفشتان نیز برایتان تنگ‌شده است.
ورم در طول روز افزایش می‌یابد و در انتهای شب به اوج خود می‌رسد. برای کاهش ورم شب‌ها در حالی بنشینید که پاهای خود را بالاتر از سطح قلبتان قرار داده‌اید.
از پوشیدن لباس‌های تنگ و انداختن پاها روی‌هم به هنگام نشستن خودداری کنید. اما اگر این ورم به‌شدت در حال افزایش بود و صورتتان را هم در برگرفت، با دکترتان مشورت کنید چون ممکن است این تورم شدید، نشانه فشارخون بالا یا بروز بیماری تشنج بارداری باشد.

توصیه‌های مذهبی هفته سی و شش بارداری

دعاهایی که مخصوص ایام هفته است و نیز خواندن دعاهای کمیل و ندبه در شب و روز جمعه و دعای توسل و فرج در ایام هفته اهتمام ورزید.
خوردن سیب در 31هفتگی یعنی ماه هشتم بارداری، برای زیبایی کودک توصیه‌شده است. بر سیب سرخ به‌دفعات سوره “یوسف” را بخوانید و آن را بخورید.
امام صادق فرموده‌اند :”اگر زن باردار سیب بخورد فرزندش زیبا می‌شود و اگر کدو بخورد حافظه زن و کودک زیاد می‌شود و خوردن رطب و خرما بدن کودک را قوی می‌سازد.”

با همکاری:
دکتر نازنین صفایی، متخصص زنان و زایمان
زهرا علوی، مشاور مامایی و زنان